Twoje konto

Polska energetyka w obliczu zmian

Warszawa, 03 października 2019 r.

Podsumowanie XVI Kongresu Nowego Przemysłu i Forum Komunalnego

Transformacja sektora energetycznego, energetyka przemysłowa, innowacje i nowe trendy, cyfryzacja w energetyce, elektromobilność, rozwój rynku gazu, OZE, a także smart city, odpady i paliwa oraz smog – to wybrane tematy XVI Kongresu Nowego Przemysłu i towarzyszącego mu Forum Komunalnego. Jakie wnioski przyniosły kongresowe debaty i spotkania?

XVI Kongres Nowego Przemysłu to 2 dni dyskusji na temat kondycji i perspektyw polskiego sektora energii i paliw z udziałem blisko 800 gości, w tym ministra energii Krzysztofa Tchórzewskiego, decydentów oraz najważniejszych postaci sektora energetycznego w Polsce. Nowością w tegorocznej edycji wydarzenia było towarzyszące mu Forum Komunalne poświęcone problematyce zarządzania rozwojem miast i metropolii.

Kongres Nowego Przemysłu stanowi odpowiedź na dynamiczne zmiany w świecie energii, ekspansję technologii cyfrowych, nowe modele relacji między energetyką a odbiorcą instytucjonalnym i indywidualnym – mówi Wojciech Kuśpik, wydawca magazynu gospodarczego Nowy Przemysł oraz portalu wnp.pl, prezes Grupy PTWP. – W ślad za tymi zmianami zmodyfikowaliśmy formułę wzbogacając zakres tematyczny o kwestie dotyczące zarządzania rozwojem miast i metropolii, sektora utility, działania samorządów i firm na rzecz efektywności energetycznej oraz zrównoważonego wykorzystania energii, mediów i zasobów – dodaje.

XVI Kongres Nowego Przemysłu otworzył minister energii Krzysztof Tchórzewski. – Transformacja energetyczna jest rzeczą nieodwracalną, natomiast tempo, w jakim ją przeprowadzimy, będzie zależało od warunków ekonomicznych. Ostateczny kształt miksu energetycznego i kierunki, w jakich będzie zmierzać branża w nadchodzących dekadach, znajdą się w konsultowanym obecnie dokumencie Polityka energetyczna Polski do 2040 roku – podkreślił minister.

Nikt w Unii Europejskiej nie kwestionuje, że Polska jest w wyjątkowej sytuacji. Z drugiej strony regulacje dotyczące klimatu intensywnie się zmieniają od dwóch dekad. To proces, który trwa. I jest w związku z tym pytanie, co przez te ostatnie lata zrobiliśmy, by zmierzyć się z sytuacją – pytała Joanna Maćkowiak-Pandera, prezes Forum Energii, podczas sesji inauguracyjnej pt.: „Transformacja sektora energetycznego”. Jej zdaniem na kształt polityki energetycznej w najbliższych latach będą miały wpływ trzy podstawowe czynniki: koszty (z jednej strony te związane ze źródłami odnawialnymi, których ceny spadają, z drugiej koszty CO2, które wzrosły o 350 proc.), bezpieczeństwo dostaw oraz kwestie środowiskowe rozumiane jako oddziaływanie energetyki na środowisko.

Zmiany w energetyce są widoczne. Systemowo wprowadzamy do podstawy jednostki wysokowydajne. Równolegle w tym procesie do systemu będą wchodzić źródła gazowe i oparte na geometanie – mówił wiceszef resortu energii Adam Gawęda. – Przypomniał także o trwających obecnie pracach nad polityką energetyczną do 2040 roku. – Prace nad tym dokumentem trwają tak długo ze względu na „dynamicznie zmienne otoczenie w UE”. Co się może znaleźć w ostatecznej formie dokumentu? Będziemy przyspieszali procesy inwestycyjne związane z energetyką morską – mówił wiceminister. Dodał, że większą niż dotychczas rolę będą odrywały źródła wytwórcze na gaz i metan górniczy. Nie wykluczył również zastosowania technologii zgazowywania węgla. Z pewnością więcej miejsca będzie również dla energetyki prosumenckiej. Adam Gawęda przypomniał, że program „Mój prąd”, skierowany do 200 tys. osób, cieszy się coraz większym zainteresowaniem.

Prezes Enei Mirosław Kowalik zapowiedział, że w nowej strategii kierowanej przez niego firmy większe znaczenie będzie miała energetyka odnawialna. – Do końca roku pokażemy nowe modele biznesowe, na jakich będziemy działać i w jakich kierunkach będziemy inwestować, jednak rozwój OZE nie może zagrażać stabilności systemu. Rzeczywiście, technologie OZE są coraz tańsze, ale w rezerwie muszą być źródła stabilne – stwierdził na Kongresie Nowego Przemysłu. Zwrócił również uwagę, by w dyskusji na temat miksu energetycznego nie skupiać się jedynie na źródłach wytwórczych. – Nie będzie energetyki rozporoszonej bez inwestycji w sieć. Wszystkie te zmiany muszą się odbywać przy uwzględnieniu kluczowego dla końcowego odbiorcy czynnika, czyli akceptowalnej ceny energii – dodał Mirosław Kowalik.

 

Zdaniem prezesa PGNiG Piotra Woźniaka, atrakcyjnym kierunkiem transformacji polskiej energetyki może być zwiększenie udziału gazu w miksie energetycznym. – Odbieramy sygnały z rynku i widzimy, że gaz coraz częściej jest paliwem pierwszego wyboru. Potwierdzają to dane. W 2015 roku popyt na gaz ziemny w Polsce wynosił około 15 mld m3, zaś w 2018 roku rynek gazu przekroczył 18 mld m3. To bardzo szybki postęp. Rozwój tej tendencji będzie też wymagał sporych inwestycji w segment dystrybucji. W planach firmy jest przyspieszona gazyfikacja kraju do 2022 roku 90 proc. gmin ma mieć dostęp do sieci gazowniczej, to będzie wymagało w tym okresie inwestycji rzędu ponad 7,5 mld zł – ocenił.

W debacie poruszono także wątek cen energii. – W przyszłym roku niewiele się zmieni, jeśli chodzi o czynniki cenotwórcze – powiedział prezes Urzędu Regulacji Energetyki, Rafał Gawin.

Wiceminister energii Adam Gawęda zapowiedział, że utrzymane zostaną w przyszłym roku: obniżona stawka akcyzy i opłaty przejściowej. – Ceny energii mogą zostać obniżone poprzez wprowadzanie do systemu wysokowydajnych jednostek, dla których ze względu na niższą emisyjność koszty uprawnień do emisji CO2 nie będą stanowiły już takiego obciążenia – podkreślił.

Prezes Towarowej Giełdy Energii Piotr Zawistowski wyjaśnił, że wkrótce pojawią się znacznie szersze niż dotychczas możliwości transgranicznego handlu energią. – Jesteśmy w końcowej fazie projektu uruchomienie europejskiego rynku dnia bieżącego. Powinien ruszyć z końcem listopada i to spowoduje, że polskim uczestnikom rynku zostaną udostępnione rynki zagraniczne – mówił na Kongresie Nowego Przemysłu.

Frédéric Faroche, prezes Grupy Veolia w Polsce, zwrócił uwagę na jeszcze jeden możliwy kierunek transformacji polskiego sektora energetycznego – kogenerację. – Sektor cieplny może w Polsce odegrać istotną rolę, niezbędne jest jednak wsparcie. Zgadzam się, że węgiel będzie odgrywał bardzo ważną rolę, ale częściowo trzeba go zastępować poprzez wprowadzanie OZE do miksu nie wspominając już o dostosowaniu do wymogów neutralności klimatycznej. Według naszych wyliczeń w Veolii będzie to koszt 1 mld euro, dla całego sektora koszty tych przekształceń to od 70 do 100 mld złotych – powiedział. – Unia Europejska i rząd muszą znaleźć jakiś sposób finansowania, by transformacja energetyczna stała się faktem i nie była dla nikogo obciążeniem. Potrzebujemy też stabilnych ram regulacyjnych – podkreślił Frédéric Faroche.

Zdaniem Grzegorza Należytego, członka zarządu Gas and Power Siemens, kurs na OZE jest o tyle korzystny, że uwalnia branże od dwóch czynników ryzyka biznesowego: cen paliwa i cen uprawnień do emisji CO2. – Energia odnawialna nie może istnieć sama, musi istnieć z systemami wsparcia, jednak najlepszym sposobem na stabilizację systemu jest wysokosprawna kogeneracja. Energetyka w oparciu o ciepłownictwo może stać się zalążkiem energetyki rozproszonej. To duża liczba bliskich klientom niewielkich inwestycji. Nawet biorąc pod uwagę cyberbezpieczeństwo łatwiej jest je zapewnić bazując na wielu niewielkich źródłach rozproszonych niż kilku dużych – powiedział.

Jeżeli mówimy o transformacji, to elektromobilność jest na horyzoncie, ale do 2025 roku nie będzie gamechangerem – uważa Igor Wasilewski, prezes PERN. Podkreślił, że jego firma przeprowadza obecnie poważne inwestycje – rzędu 3 mld zł – które mają zwiększyć dywersyfikację dostaw paliw, a tym samym zapewnić większe bezpieczeństwo energetyczne i stabilność systemu.

Podczas XVI edycji Kongresu Nowego Przemysłu wiele miejsca poświęcono nowym trendom w energetyce i wyzwaniom dla branży.

Chcielibyśmy, aby to energetyka była kolejnym filarem rozwoju naszego koncernu – wskazała Patrycja Panasiuk, dyrektor Biura Innowacji PKN Orlen. – Aby utrzymywać pozycję lidera regionu musimy patrzeć na nadchodzące megatrendy, takie jak odnawialne źródła energii, nowo mobilność czy coraz bardziej wyśrubowane regulacje środowiskowe. To na pewno jest obszar, gdzie innowacji będziemy szukać jeżeli chodzi o energetykę – wyjaśniła.

Ważnym elementem jest strukturalna innowacyjność. To innowacyjność, która ma zmieniać kulturę firmy, która ma otwierać tę tradycyjną wysokospecjalistyczną branżę na nowe rozwiązania, bo one są niezbędne do tego, żeby wielkoskalowe OZE mogły istnieć, żeby energetyka rozporoszona mogła się rozwijać – ocenił Jarosław Broda, wiceprezes zarządu Tauron Polska Energia. – Jednym z nich są oczywiście inwestycje w OZE. Wszystkie duże europejskiej firmy, mogę to z czystym sumieniem powiedzieć, nie tylko polskie koncerny, przegapiły pierwszą falę wejścia w OZE i teraz próbujemy to nadganiać. Stąd zielony zwrot Taurona, zakup prawie 200 MW farm wiatrowych sfinalizowany przez nas w lecie – stwierdził.

W pierwszym dniu XVI Kongresu Nowego Przemysłu dyskutowano także o wspólnej polityce energetycznej Unii Europejskiej i jej konsekwencjach dla polskiej gospodarki oraz o polityce energetycznej Polski.

Chociaż wciąż jest wiele niewiadomych w tej branży, nie ma wątpliwości, że rewolucja już ruszyła. Dziesiątki miliardów złotych przeznaczane są przez pojedyncze koncerny na rozwój tego sektora. Ryzykanci nie czekają nawet na rozwój infrastruktury – powiedział Michał Koszałka, prezes spółki Tauron Dystrybucja Serwis, podczas panelu „Elektromobilność”.

W drugim dniu XVI Kongresu Nowego Przemysłu podjęto m.in. temat czynników napędzające rozwój rynku gazu w Polsce.

Przekroczyliśmy już 50 procent harmonogramu, jeżeli chodzi o realizację projektu Baltic Pipe – ujawnił na XVI Kongresie Nowego Przemysłu Piotr Naimski, pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej, podczas panelu „Rozwój rynku gazu”. – Jest w tej chwili na etapie zakupu urządzeń i materiałów a inwestycja będzie zakończona w październiku 2022 roku - mówił Naimski. Podkreślił, że w Polsce w projekt Baltic Pipe zaangażowanych jest wiele urzędów oraz instytucji, które zajmują się szeregiem uzgodnień, pozwoleń oraz opinii.

O możliwościach, priorytetach, inwestycjach, a także źródłach finansowania inteligentnych rozwiązań w miastach dyskutowali uczestnicy debaty „Smart city – miasto z dobrą energią" podczas Forum Komunalnego, zorganizowanego w ramach XVI Kongresu Nowego Przemysłu.

Energetyka, ciepłownictwo i samorządy w walce o jakość powietrza – to z kolei hasło przewodnie, które towarzyszyło debacie „Stop smog!". Spotkanie otworzył wywiad w formule 1:1 z Piotrem Woźnym, pełnomocnikiem prezesa Rady Ministrów ds. programu Czyste Powietrze, prezesem zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. – Jeszcze kilka lat temu można było zrobić kocioł mają sześć kawałków blach i spawarkę. Dzisiaj to się w głowie nie mieści – powiedział.

Obecny na Forum Komunalnym wiceminister środowiska Sławomir Mazurek podkreślił, że recykling nie ma nic wspólnego ze spalaniem. – Dyrektywy europejskie wyraźnie mówią, że spalanie to przeszłość. Dzisiaj co prawda słychać jeszcze czasem opinie, że spalanie odpadów resztkowych mieści się w recyklingu. Nie, recykling to recykling, a nie spalanie – powiedział. Dodał także, że większość odpadów powinna zostać poddana recyklingowi.

Trudne pytania, ciekawe wypowiedzi o prawdziwych wyzwaniach, niecenzurowane, rzeczowe głosy publiczności, wszystko bez zadęcia i kompromisów. Chciałem serdecznie podziękować nie tylko moim gościom w dyskusjach o smart cities oraz o odpadach i paliwach, ale wszystkim panelistom i gościom, którzy w tym roku wzięli udział w Kongresie Nowego Przemysłu i Forum Komunalnym. Poziom i temperatura dyskusji udowadniają, że takie spotkania są potrzebne - biznesowi, urzędnikom i samorządowcom – podsumował wydarzenie Rafał Kerger, redaktor naczelny serwisu portalsamorzadowy.pl.

W trakcie sesji tematycznych w ramach Forum Komunalnego, samorządowcy, przedstawiciele spółek komunalnych i eksperci rozmawiali o takich zagadnieniach jak efektywność energetyczna w miastach i w przedsiębiorstwach sektora utility, ciepło systemowe w miastach, system gospodarki odpadami komunalnymi, walka ze smogiem, czy działania przedsiębiorstw wod.-kan. na rzecz efektywności energetycznej. Uczestnicy mogli poznać przykłady inteligentnych polskich miast, projektów PPP w gospodarce komunalnej oraz narzędzia i programy finansowania miejskich inwestycji w dziedzinie zaopatrzenia w energię i media.

XVI Kongresowi Nowego Przemysłu towarzyszyła gala wręczenia tytułów Nowe Impulsy 2019 – wyróżniających najaktywniejsze firmy i najciekawsze projekty podążające za nowymi trendami w energetyce. Laureaci tytułów to: PKN Orlen, Polska Spółka Gazownictwa, PGNiG Obrót Detaliczny, Miasto Kraków, Regionalne Centrum Gospodarki Wodno-Ściekowej w Tychach, Miasto Gliwice, GreenWay Polska, Columbus Energy, Bruk-Bet Solar, PGE Energia Ciepła, Spółdzielnia Mieszkaniowa Wrocław-Południe, Metropolia Górnośląsko-Zagłębiowska.

XVI Kongres Nowego Przemysłu odbył się w dniach 1-2 października 2019 roku w warszawskim hotelu Sheraton. Organizatorem wydarzenia jest Grupa PTWP, wydawca m.in. magazynu gospodarczego Nowy Przemysł i serwisu wnp.pl.

Informacje dodatkowe